Co zrobić, gdy nagle wybijesz ząb? Wypadki zdarzają się w najmniej oczekiwanych momentach – podczas uprawiania sportu, w wyniku uderzenia czy zwykłego upadku. Szybka reakcja, natychmiastowy kontakt z dentystą i odpowiednie zabezpieczenie zęba mogą zapobiec jego stałej utracie. Dowiedz się, jak działać krok po kroku.
Wybity ząb – pierwsza pomoc
Jeśli doszło do wybicia zęba, należy szybko podjąć odpowiednie kroki, aby zwiększyć szanse na jego reimplementację. Przede wszystkim – postaraj się zachować spokój. Zatamuj krwawienie, przyciskając do dziąsła czystą gazę lub chusteczkę. Jeśli masz przy sobie wodę, opłucz usta, aby usunąć krew i ewentualne zanieczyszczenia.
Następnie poszukaj wybitego zęba. Gdy go znajdziesz, trzymaj za jego koronę, czyli widoczną, górną część. Unikaj dotykania korzenia, ponieważ to właśnie on jest najbardziej podatny na uszkodzenia. Jeśli to możliwe, przepłucz ząb w mleku, soli fizjologicznej lub czystej wodzie. Nie pocieraj go ani nie używaj mydła.
Oczyszczony ząb włóż do pojemnika z mlekiem lub, jeśli znajdujesz się poza domem, delikatnie umieść w ustach, przytrzymując między policzkiem a dziąsłem.
Wybicie zęba – szybka reakcja
Ilość czasu, który upływa od momentu wybicia zęba decyduje o tym, czy uda się go uratować. Im szybciej ząb zostanie umieszczony z powrotem w zębodole, tym większe szanse na jego ponowne przyjęcie przez organizm. Optymalnie powinno się to zrobić w czasie od pół do pełnej godziny.
Oprócz szans na uratowanie samego zęba, liczy się również ochrona przed dalszymi powikłaniami. Pozostawienie otwartego zębodołu zwiększa ryzyko infekcji, co może prowadzić do bólu, obrzęku lub konieczności przeprowadzenia bardziej inwazyjnego leczenia.
Wybite zęby – wizyta u dentysty
W gabinecie stomatologicznym lekarz dokładnie oceni stan wybitego zęba oraz zębodołu. Jeśli ząb został odpowiednio zabezpieczony i korzeń nie jest uszkodzony, dentysta może przeprowadzić reimplantację. Zabieg ten polega na umieszczeniu zęba z powrotem na jego miejscu i unieruchomieniu go za pomocą specjalnych stabilizatorów.
W sytuacji, gdy ząb nie nadaje się do ponownego wszczepienia, lekarz zaproponuje inne rozwiązania, takie jak implant, most protetyczny lub proteza. Nowoczesna stomatologia oferuje wiele opcji, które pozwalają przywrócić nie tylko estetykę, ale i pełną funkcjonalność zgryzu.
Wybity ząb mleczny
Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym często doświadczają urazów zębów mlecznych. Działania, które należy podjąć w tym wypadku różnią się od pomocy i rodzaju leczenia, których potrzebuje osoba dorosła.
Wybitego zęba mlecznego nie należy umieszczać z powrotem w zębodole. Może to uszkodzić rozwijający się zawiązek zęba stałego, który znajduje się w dziąśle. Zamiast tego, skup się na zatamowaniu krwawienia. Delikatnie przyłóż gazę lub czystą tkaninę do miejsca, z którego wypadł ząb. Jeśli krwawienie nie ustępuje, skonsultuj się z lekarzem.
Następnie udaj się z dzieckiem do dentysty, który oceni, czy uraz wymaga dalszego leczenia. Choć ząb mleczny nie zostanie ponownie wszczepiony, wizyta u stomatologa jest niezbędna, by wykluczyć ewentualne uszkodzenia sąsiednich zębów lub dziąsła. Dentysta może także podpowiedzieć, jak zadbać o miejsce po wybitym zębie, aby uniknąć infekcji i zapewnić prawidłowy rozwój zębów stałych.
Jak zapobiegać wybiciu zęba?
Zapobieganie urazom zębów jest znacznie łatwiejsze niż radzenie sobie z ich skutkami – bez względu na to, czy jest to wybicie zęba jedynki mlecznego, czy zębów stałych. Osoby aktywne fizycznie, szczególnie te uprawiające sporty kontaktowe, powinny stosować ochraniacze na zęby. To prosta i skuteczna metoda ochrony przed urazami podczas gry czy treningu.
Nie mniej ważna jest codzienna troska o zdrowie jamy ustnej. Regularne wizyty u dentysty oraz odpowiednia higiena pomagają utrzymać szczękę w dobrym stanie. Silne i zdrowe zęby są mniej podatne na uszkodzenia w wyniku uderzenia czy innego urazu. Warto również zadbać o dietę bogatą w wapń i witaminę D, które wzmacniają szkliwo i kości.