Odsłonięty nerw zęba to jedna z najbardziej bolesnych dolegliwości, z jakimi możemy się zmierzyć. Nagły, przeszywający ból pojawia się przy kontakcie z zimnem, ciepłem czy słodkimi potrawami, często utrudniając codzienne funkcjonowanie. Powodów odsłonięcia nerwu może być wiele – od zaawansowanej próchnicy po uraz mechaniczny. Bez odpowiedniej interwencji, ból może się nasilać, prowadząc do zapalenia miazgi, a nawet konieczności leczenia kanałowego.
Jak wygląda nerw zęba?
Nerw zęba, czyli miazga, to kluczowy element struktury zęba, zlokalizowany w centralnej komorze, otoczonej przez zębinę i szkliwo. Miazga mieści się zarówno w koronie zęba, jak i wzdłuż kanału korzeniowego. Składa się z tkanki łącznej, naczyniówki, włókien nerwowych oraz komórek odontoblastów, które odpowiedzialne są za produkcję zębiny przez całe życie zęba. Te komórki odgrywają kluczową rolę w regeneracji zębiny, gdy ząb zostanie uszkodzony przez próchnicę czy uraz mechaniczny.
Miazga zęba jest bogato unaczynioną i unerwioną galaretowatą tkanką, spełniającą wiele istotnych funkcji – zapewnia dostarczenie substancji odżywczych i tlenu do zęba, odpowiada za odbieranie bodźców czuciowych, w tym również bólu, który informuje nas o problemach w obrębie zęba. Wrażliwość tej struktury oznacza, że gdy zewnętrzne warstwy zęba, takie jak szkliwo i zębina, zostaną uszkodzone, miazga narażona jest na działanie bodźców, co skutkuje silnym bólem. Miazga spełnia dodatkowo funkcje twórcze, naprawcze i obronne, produkując zębinę przez cały cykl życia zębów.
Uszkodzony nerw w zębie – objawy
Uszkodzony nerw w zębie, to stan, który prowadzi do silnego bólu i wymaga szybkiej interwencji stomatologicznej. Objawy uszkodzonego nerwu zależą od stopnia zaawansowania problemu, ale najczęściej zaczynają się od nadwrażliwości na zimno, ciepło, słodkie lub kwaśne pokarmy i napoje. Wraz z postępem uszkodzenia ból staje się bardziej intensywny i może występować samoistnie, bez bodźców zewnętrznych.
Kolejnym typowym objawem jest pulsujący ból, który nasila się nocą i przy zmianie pozycji ciała, np. podczas leżenia. Dodatkowo, ból może promieniować do innych części twarzy, jak szczęka czy skroń. W zaawansowanych przypadkach pojawia się obrzęk dziąseł, a ząb staje się bolesny przy dotyku lub podczas gryzienia. Czasami występuje również zmiana koloru zęba na szarawy lub ciemniejszy, co sugeruje martwicę miazgi.
Nerw zęba na wierzchu – przyczyny
Jedną z głównych przyczyn uszkodzenia nerwu w obrębie zęba jest zaawansowana próchnica, która niszczy warstwy ochronne zęba, takie jak szkliwo i zębina. Kiedy próchnica sięga głęboko do wnętrza zęba, może dojść do odsłonięcia miazgi, co prowadzi do silnej nadwrażliwości i dojmującego bólu.
Innym powodem może być uraz mechaniczny – złamanie lub pęknięcie zęba spowodowane uderzeniem, gryzieniem twardych pokarmów lub nawykiem zgrzytania zębami Te uszkodzenia mogą naruszyć strukturę zęba i odsłonić jego wewnętrzne warstwy. (bruksizm).
Choroby przyzębia, takie jak zapalenie dziąseł czy recesja dziąseł, również mogą przyczynić się do odsłonięcia korzenia zęba i miazgi. Kiedy dziąsła cofają się, nerw zęba staje się bardziej narażony na działanie bodźców zewnętrznych, co prowadzi do nadwrażliwości. W każdym z tych przypadków odsłonięcie nerwu wymaga pilnej interwencji stomatologicznej.
Jak “zabić” nerw w zębie?
Gdy odsłonięty nerw zębowy nie daje nam funkcjonować, ostateczną, dostępną opcją jest poddanie się zabiegowi usunięcia miazgi, który jest częścią procesu leczenia kanałowego (endodontycznego). Wykonuje się je, gdy nerw zęba jest nieodwracalnie uszkodzony. Proces ten odbywa się pod kontrolą stomatologa i wymaga specjalistycznych narzędzi oraz procedur, aby zapobiec dalszym powikłaniom.
Endodoncja ma na celu usunięcie zainfekowanej lub martwej miazgi z wnętrza zęba. Po podaniu znieczulenia, stomatolog otwiera ząb, usuwa miazgę, dokładnie oczyszcza i dezynfekuje kanały korzeniowe. Następnie wypełnia je specjalnym materiałem, najczęściej gutaperką, aby zapobiec ponownemu zakażeniu. Na końcu ząb zostaje odbudowany przy pomocy plomby lub korony, co pozwala na przywrócenie jego pełnej funkcji i estetyki, chroniąc go przed usunięciem.
W domowych warunkach, nie ma skutecznych i bezpiecznych metod „zabicia” nerwu zęba. Jeśli podejrzewamy naruszenie nerwu zęba, konieczna jest wizyta u lekarza stomatologa, w celu zaplanowania procesu leczenia.
Bibliografia:
- https://dmp.umw.edu.pl/pdf/2009/46/1/110.pdf
- https://www.nstomatologia.pl/wp-content/uploads/2022/10/ns_2022_039-047.pdf
- https://edraurban.pl/ssl/book-sample-file/endodoncja-mikroskopowa-w-praktyce/pdf/endodoncja.pdf
- Leczenie biologiczne miazgi zębów stałych, P. Makowiecki, M. Trusewicz (…), Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej i Endodoncji Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
